Page 28 - Brullo_et_al_2008
P. 28

Brullo et al., Boll. Acc. Gioenia Sci. Nat. (2008)                                                         FP28

1.3.12 - Erico arboreae-Pinetum halepensis De Marco e Caneva 1985, Not. Fitosoc. 19 (1): 160 (Tab. 3,
     col. 39; Tab. 3e, ril. 1-3).

HOLOTYPUS – Ril. 9, Tab. 2, De Marco e Mossa 1980.
SPECIE CARATTERISTICHE – Erica arborea, Arbutus unedo, Pinus halepensis.
STRUTTURA ED ECOLOGIA – Pineti acidofili a Pinus halepensis legati a substrati silicei, floristicamente

     differenziati dalla presenza di Erica arborea ed Arbutus unedo. Si rinvengono in ambienti costieri
     spesso insulari dove si adatta bene all’aerosol marino.
BIOCLIMA – Termomediterraneo secco superiore.
RUOLO SINDINAMICO – Potenzialmente rappresenta una vegetazione climatofila circoscritta alle stazioni
     collinari basse di piccole isole vulcaniche a contatto verso il basso con aspetti arbustivi dell’ Oleo-
     Ceratonion e verso l’alto con formazioni boschive dell’Erico arborae-Quercion ilicis.
DISTRIBUZIONE – L’associazione, descritta da De Marco e Caneva (1985) per l’Isola di S. Pietro in Sardegna, è
     stata successivamente segnalata per le Isole Eolie (Bartolo et al., 1986; Brullo e Furnari, 1994) dove è
     rappresentata dalla subass. pinetosum corrispondente al tipo – Fig. 4G.

Tab. *3e - Erico arboreae-Pinetum halepensis (ril. 1-3) e Pistacio lentisci-Pinetum halepensis (ril. 4-5)

N° RILEVAMENTO                                      12345

QUOTA (m s.l.m.)                                    120 310 200 100 100

INCLINAZIONE (%)                                    40 10 50 60 60

ESPOSIZIONE                                         NE E E E E

SUPERFICIE (mq)                                     100 100 100 100 100

COPERTURA TOTALE (%)                                100 100 100 90 90

N° SPECIE x RILEVAMENTO                             23 24 24 12 12

Car. associazione                                   4.5 2.1 2.1 5.5 4.5
Pinus halepensis
Pistacia lentiscus                                  1.1 1.1 1.2 1.1 1.2
Erica arborea
                                                    2.2 3.4 3.2 .  .

Car. Oleo-Ceratonion e Quercetea ilicis             +.2 1.2 1.2 1.1 1.2
Arisarum vulgaris
Rubia peregrina ssp. longifolia                     . + 1.2 + +
Olea europaea ssp. oleaster
Asparagus acutifolius                               . 1.1 2.1 + .
Lonicera implexa
Arbutus unedo                                       ++ . . +
Euphorbia dendroides
Daphne gnidium                                      2.2 1.1 . . .
Carex halleriana
Clematis flammula                                   1.1 1.2 . . .
Artemisia arborescens
Smilax aspera                                       . . 1.1 . +
Calicotome infesta
Osyris alba                                         1.1 . + .      .
Quercus virgiliana
Carex distachya                                     . . . + +.2
Prasium majus
                                                    . 2.2 . . .

                                                    . . 2.2 . .

                                                    1.2 . . . .

                                                    . 1.1 . . .

                                                    . 1.1 . . .

                                                    . 1.1 . . .

                                                    +.2 . . . .

                                                    .+. . .

Altre specie

Micromeria graeca                                   + 1.1 1.1 + .

Genista tyrrhena                                    3.2 2.2 2.1 .  .

Cistus creticus ssp. eriocephalus                   2.2 3.2 3.2 .  .

Spartium junceum                                    1.1 2.1 2.2 .  .

Brachypodium ramosum                                1.2 1.2 2.2 .  .

Charybdys maritima                                  + + 1.2 .      .

Asphodelus ramosus                                  +++ .          .

Rosmarinus officinalis                              . . . 3.3 2.3

Cistus salvifolius                                  3.2 . 2.2 .    .

Calicotome villosa                                  2.1 . 2.2 .    .

Globularia alypum                                   . . . 1.2 1.2

Cistus creticus                                     . . . + 1.2

Leontodon tuberosum                                 . . . + 1.2

Cytinus hypocistis                                  . + 1.2 . .

Senecio bicolor                                     + . 1.1 . .

Hyparrhenia hirta                                   +.2 . . + .

Coronilla valentina                                 . . . ++

Cistus monspeliensis                                . 2.2 . . .

Thymelaea hirsuta                                   . 2.1 . . .

Erica multiflora                                    . . . . 1.2.

Pteridium aquilinum                                 1.2 . . . .

Phagnalon saxatile                                  . . 1.1 . .

Carlina corymbosa                                   . . 1.1 . .

Thapsia garganica                                   +. . . .

Aira cupaniana                                      +. . . .

Leopoldia comosa                                    . .+. .

Geranium purpureum                                  . .+. .

Ril. 1-3 – Lipari (25-4-1982 BRULLO); Ril. 4-5 – Isola di Marettimo (23.4.2003, GIANGUZZI & SCUDERI).
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33