Page 73 - Abitati_città_fortificate_Sicilia_occidentale
P. 73

corso  VIII  secolo  d.C.  in  occasione  delle  misure  punitive  prese

                                                                                                      226
                   dall’imperatore bizantino Giustiniano II Rinotmeta (685-695 e 705-711) ,
                   e  successivamente  sempre  dallo  stesso  in  occasione  del  suo  viaggio  di

                   ritorno  dopo  la  sua  probabile  prigionia  a  Costantinopoli      227 .  Il  porto  di



                          226   Dopo  la  sua  restaurazione  sul  trono  di  Costantinopoli,  Giustiniano  II  Rinotmeta    intraprese
                   gravi misure disciplinari contro le fazioni avverse che avevano cospirato contro il suo trono. Poiché fra i
                   cospiratori  attivi  dell’imperatore  si  erano  particolarmente  distinti  i  Ravennati  residenti  nella  capitale
                   imperiale, il sovrano non esitò a punire la loro città d’ origine affidando tale compito ad un monstraticum, il
                   quale è anonimo nella versione riportata da Agnello. Quest’ultimo narra che questo anonimo monstraticum,
                   dopo aver  ricevuto l’ingrato incarico dall’imperatore, salpò per l’Italia, attraverso una rotta marittima che

                   toccò le coste sicule con uno scalo prima nel porto di Drepanum e poi a Pachino raggiunse infine Ravenna.
                   Qui, con uno stratagemma fece prigionieri tutti i notabili e l’arcivescovo, conducendoli in breve tempo a
                   Costantinopoli;  AGNELLUS  DE  RAVENNA,  Liber  pontificalis  ecclesiae  Rauennatis  de  Felice,  (ed.  D.
                   MAUSKOPF DELIYANNIS, 2006), cap. 137, pag. 314, linea: 58: “Lustrata Drapani porta, uenit Pachinium

                   delatus Siculi hora./ Desaeuiente pelago nigra super aequora nube, aquosus Orion, inretractabile caelum:

                   inuitus  loco  moratus  est./ Pontus  placidum  fluctum  et  mare  uidens  tranquillum,  Adriaticum  penetrans
                   sinum, prospexit gaudens Rauennam, et fallens dolo uox prorupit dicens: "O sola infelix et sola crudelis
                   Rauenna,  qui  rura  extrinsecus,  acerrimum  latet  intus  uenenum!  Aequalis  solo  uideris,  sed  caput  nubila
                   tangis". / Inter haec uerba nauis uicina facta est litoris et expansis remis Eridani ripam sulcauit; et cum
                   populi gloriam omnes exierunt ex urbe, uenisset monstraticus Graiorum ex egregia aula, iussit que sibi
                   parari sedilia super uiridissimum gramen, et omnes maiores natu ad se inuitans, in ostensu hominis libenti

                   animo suscepit./ Alia uero die iussit diuersa pallia per cortinas ex utraque parte extendere, non minus quasi

                   stadio uno, et inuitat proceres omnes, qui ad limina ueniebant, duos et duos ad se introduci./ Et comprensi,
                   mittebant cuneos ligneos in ora eorum, et ligabantur post tergum capita, et proiciebantur sub cathaleta


                   nauis./ In  tali  uero  dolo  sunt  omnes  nobiles  capti./ Ibi  et  Felix  pontifex  istius  urbis  deceptus  est,  ibi
                   Iohanicis sapientissimus captus est, ibi et mediocres multi uincti sunt, et nullus ex ciuibus hanc fraudem
                   prius agnoscere ualuit, sed postquam in trabibus ruborum cauis ingressi sunt, et fugam petierunt, sicut

                   damna  eorum  fraus  manifestata  est./ Tunc  residui  introeuntes  intra  moenia  urbis,  subposuerunt  ciuibus

                   ignem./ Tumultus  erant  populis,  et  dabant  fremitum  usque  ad  caelum…”.  vd.  inoltre  GUILLOU-
                   BURGARELLA 1988, pp.71; 309;
                          227
                             Lo storico ravennate, il quale, dopo esser stato portato o inviato prigioniero a Costantinopoli
                   assieme ad altri, una volta messo in libertà dal nuovo imperatore, Filippico Bardane (711-713) , fu restituito
                   con ogni onore alla sua sede , ove giunse attraverso una rotta con vari scali in alcune località della Sicilia,
                   precisamente a Trapani, Palermo Tindari e Pachino; AGNELLUS DE RAVENNA, Liber pontificalis ecclesiae
                   Rauennatis  de  Felice,  cap.  145,  pag.  324,  linea  358  :  “Drapani  lustrat  portus,  Siculas  attigit  ora.  /
                   Aliquantis hic moratus diebus, proprias res ecclesiae suae disponens, susceptus Panurmus, paucis / ibidem

                   moratus est diebus; peruenit Tindaridis./ Exinde transgressus, ad Pachinia deuenit litora”.

                                                                                                        73
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78